Rond een jaar of 6 begint je kind te wisselen: de melktanden worden één voor één vervangen door blijvende tanden en kiezen. Hoe gaat je kind om met een ‘wiebeltand’?
Dit zijn de gemiddelde leeftijden waarop je kind blijvende tanden en kiezen krijgt:
| voorste snijtanden | 6-8 jaar |
| buitenste snijtanden | 7-9 jaar |
| hoektanden | 7-9 jaar |
| eerste kleine kiezen | 9-11 jaar |
| tweede kleine kiezen | 11-12 jaar |
| eerste grote kiezen | 5-6 jaar |
| tweede grote kiezen | 11-12 jaar |
| verstandskiezen | 18-21 jaar |
Blijvende kiezen breken het eerst door
Achter de laatste melkkiezen breken rond 5 jaar de eerste blijvende kiezen door. Dat gebeurt meestal nog voordat je kind begint met wisselen.
Tanden wisselen
De wortels van het melkgebit lossen op, de melktand/kies raakt los en valt uit en de blijvende tand of kies komt op de plaats die daarvoor zo mooi gereserveerd was. Op het wisselschema staat de volgorde waarin de tanden en kiezen wisselen.
Blijvende tanden zien er anders uit
De blijvende tanden en kiezen zien er iets anders uit dan de melktanden en -kiezen:
Blijvende snijtanden hebben een kartelrand. Meestal verdwijnt die kartelrand als je kind ouder wordt vanzelf, doordat de tand slijt.
Het blijvende gebit is donkerder en geler van kleur dan het melkgebit. Dat komt doordat het glazuur van het blijvende gebit harder is.
Nieuwe tanden breken vaak scheef door
De blijvende tanden en kiezen staan vaak een beetje scheef als ze doorbreken. Dat komt meestal doordat de oude melktand of -kies nog in de weg staat. Of doordat er veel tanden tegelijk doorbreken. Dat is helemaal niet erg. De kaak van je kind groeit namelijk nog een tijdje door. Zo ontstaat er uiteindelijk genoeg ruimte voor alle nieuwe tanden en kiezen. Meestal komt het met de stand van het blijvende gebit vanzelf goed. Je tandarts houdt dit in de gaten. En stuurt je eventueel door naar een orthodontist voor een beugel.
Duimzuigen
Veel peuters zuigen op hun duim, speen of vinger. Sommige kinderen persen hun tong bij het slikken tegen het gehemelte en drukken hem tussen de boven- en ondertanden. Duim- of speenzuigen en tongpersen beïnvloeden de stand van de tanden. Probeer je kind het zuigen en tongpersen af te leren. Doe dat vóór het doorbreken van de blijvende voortanden. Geef bijvoorbeeld iets in handen of leid uw kind overdag af. Of beloon uw kind als het een bepaalde tijd is gestopt.
Hebben alle kinderen even veel kans op gaatjes?
Niet iedereen heeft even veel kans op een gaatje. Zelfs een kwetsbaar gebit kan door een goede mondhygiëne en een verstandig eetpatroon gaaf blijven.
Poetsen en napoetsen bij kinderen
Meestal willen kinderen al op jonge leeftijd zelf hun tanden poetsen. Dat is prima. Ze doen dit alleen nog niet overal even goed. Poets de tanden bij kinderen totdat ze tien jaar zijn tenminste eenmaal per dag na. Oudere kinderen kunnen meestal zelfstandig poetsen.
Let bij het (na)poetsen op het volgende:
Poets vanaf vijf jaar tweemaal per dag met fluoridetandpasta voor volwassenen. Er zijn ook tubes verkrijgbaar waarop staat ´juniortandpasta´. Kijk dan naar de leeftijd die hierbij wordt aangegeven (bijvoorbeeld 5-12 jaar).
Gebruik een gewone zachte tandenborstel met een kleine borstelkop. Vervang de borstel als de haartjes niet meer op één lijn staan. Zodra kinderen een tandenborstel kunnen vasthouden, kunnen ze ook elektrisch poetsen.
Besteed bij het napoetsen extra aandacht aan de achterste kiezen.
Tip: Bewaar het eerste tandje in dit mooie tandendoosje:
Prijs: EUR 7,95